Benevolenza o Affettione. Goedwilligheyt of Genegentheyt. affect, gastvrijheid, genegenheid, hartelijkheid, sympathie affectie (zn) : aandoening, genegenheid, ingenomenheid, liefde, sympathie, toegenegenheid Amor del prossimo. Liefde des Naesten. Inclinatione. Genegentheyt, Neyginge. _________________________________________ Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, vertaald door Dirck Pietersz. Pers, Amsterdam 1644 Benevolenza o Affettione. Goedwilligheyt of Genegentheyt. Een bedaeghde Vrouwe, met vleugels, en in 't groen gekleet, houdende met beyde handen een Henneken, en voor haere voeten sal een Egedisse staen, die het hoofd verheven hout, als of zy over het been van dese Vrouwe wilde springen. Goed willigheyt of de goede Genegentheyt, is genoegh de Vriendschap gelijck, maer daerom isse de Vriendschap niet. Want de Goedwilligheyt, door seeckere Genegentheyt, die zy in ons, als in een oogenblick baert, maeckt, dat men op eene tijd meer genegen is, tot d'eene Mensch als tot den anderen. 't Welck wy speuren als wanneer slechts twee hand tegens hand vechten of speelen, sonder datmen de persoonen te vooren heeft gekent. 't Selve gebeurt niet in de Vriendschap, want dieselve kan noch behoort niet verborgen te zijn. Bedaeghd wort zy gemaelt, overmits de Goedwilligheyt niet moet wesen als der Iongelingen, maer met bestandigheyt en vastigheyt, gelijck Cicero verhaelt. Gevleugelt is zy gemaelt, om dat de Genegentheyt op staende voet, sonder eenigen ommegang, voortkomt en haer beginsel in ons neemt. Met groen wortse gekleet, om dat de Goedwilligheyt uyt haere aert, een teycken is van vrolijckheyt, en daerom wortse met een blygeestigh en lacchend gesicht afgemaelt, geheel afgescheyden zijnde van Haet en Nijd, als twee tegenstrijdige deelen. Zy hout met beyde handen, aerdighlijck een Henneken, en op der aerd een Hagedisse, om dat beyde dese Dieren (door een verborgen instortinge uyter natuyre) teyckens zijn van de Goedwilligheyt. Pierius seyt in 't XXIV boeck van sijn Hierogliph. dat by het Henneken verstaen wort een goedwilligh en bemind Man, nae dien men bevint, datter geen ander Vogel, totten Mensche, meerder treck en genegentheyt heeft. Van de Hagedis weetmen door 't algemeene geruchte, dat hy tot den Mensche is goedaerdigh: En 't is bekent dat hy den Mensche beschermt tegens de listige laegen der Slangen, wanneer hy in 't veld slaept. De vertooninge dat de Hagedis op het been springt, en naedert de eedelste deelen van de beeldenisse, is om uyt te drucken, 't geen de Philosooph in de Zeedekonst segt, dat de Goedwilligheyt van twee, metter tijd een waerachtige en volmaeckte vriendschap wort.